Na tych, którzy zostali w kraju, spadały kary za udział w powstaniu i za noszenie żałoby narodowej po klęsce powstania. Nakładano kontrybucje, czyli opłaty na mieszkańców miast i wsi za popieranie działań powstańczych. Królestwo Polskie straciło resztę samorządowej odrębności, zostało włączone do Cesarstwa Rosyjskiego jako - w 1833 r. po odnowieniu się spisków w Królestwie został wprowadzony stan wojenny - administracja cywilna została podporządkowana naczelnikom wojennym, obowiązywały trybunały wojskowe; trwał 25 lat, - na Królestwo Polskie nałożono obowiązek dostarczania rekruta do wojska rosyjskiego, gdzie panowała surowa dyscyplina i terror, Młodzież gimnazjalna i studencka warszawy i wilna wprawiała się w przeciwstawną działalność, dyskutując o nowych prądach literackich i po powstaniu listopadowym ziemie polskie opuściło wielu zwolenników powstania, jego uczestników, polityków, a także kreatorów polskich, na mocy zawartego w 1 r. C. Towarzystwo Demokratyczne Polskie. 4 Zaznacz właściwe dokończenie zdania. ( / 1 p.) Adam Jerzy Czartoryski po upadku powstania listopadowego stanął na czele ugrupowania emigracyjnego, które A. dążyło do odebrania szlachcie dominującej roli w społeczeństwie. B. potępiało prowadzenie wszelkich działań narodowowyzwoleńczych. Bitwa pod Grochowem, Grochów (25 lutego 1831) - bitwa, podczas której oddziały polskie starły się z armią rosyjską w czasie trwania powstania listopadowego. W zamierzeniu dowodzącego rosyjską ofensywą na Warszawę feldmarszałka Iwana Dybicza, który dysponował 60 tys. żołnierzy i 212 armatami, miała to być bitwa walna, rozstrzygająca o losach niedawno rozpoczętej wojny polsko po wiosnie ludow sprawdzian Klasa 7 Ziemie polskie po wiosnie ludow sprawdzian pdf grupa a i b wczoraj i dzis klasa 7. NACOBEZU: Powstanie Styczniowe - data (rok), zabor, przyczyny, bitwy ( 3 przyklady - rok, miejsce, wynik), postac powstania, kary dla Polakow po powstaniu ( represje nie tylko . Księstwa Warszawskie go – podział ziem polskich po kongresie wiedeńskim – podstawowe zasady ustrojowe w Królestwie Polskim, Wielkim Księstwie Poznańskim i Rzeczypospolitej Krakowskiej – sytuacja społeczno-gospodarcza Polaków – wskazuje na mapie podział polityczny ziem polskich po kongresie wiedeńskim ( – charakteryzuje okres konstytucyjny Królestwa Polskiego – ustrój, osiągnięcia w gospodarce, kulturze i edukacji – wyjaśnia znaczenie terminu uwłaszczenie; – zna datę powstania Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Poznańskiego i Wolnego Miasta Krakowa (1815); – wymienia ustalenia kongresu − wyjaśnia znaczenie terminów: autonomia, Galicja, unia personalna; – charakteryzuje ustrój Królestwa Polskiego; – wymienia organy władzy określone w konstytucji – wyjaśnia znaczenie terminów: namiestnik, protektorat; − identyfikuje postacie: Aleksandra I, Wielkiego księcia Konstantego; − zna daty: nadania wolności osobistej chłopom w zaborze pruskim (1807), zniesienia pańszczyzny w zaborze austriackim (1848); – wskazuje na mapie najważniejsze – ocenia skutki reformy uwłaszczeniowej w zaborze pruskim; – ocenia rozwój gospodarczy Królestwa Polskiego; − wymienia wady i zalety ustroju Królestwa Polskiego. 56 w zaborach pruskim, austriackim i w Królestwie Polskim – reformy Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego w Królestwie Polskim – reformy uwłaszczeniowe w zaborze pruskim i austriackim – znaczenie terminu: autonomia, protektorat – znaczenie terminu: ziemie zabrane ( – omawia położenie Polaków w zaborach pruskim i austriackim, na obszarze ziem zabranych oraz w Rzeczypospolitej Krakowskiej ( wiedeńskiego w sprawie ziem polskich. Królestwa Polskiego; – wymienia reformy Franciszka Ksawerego Druckiego- Lubeckiego; – wymienia ośrodki przemysłowe w Królestwie Polskim; – wskazuje na mapie podział ziem polskich po kongresie wiedeńskim. – charakteryzuje ustrój Wielkiego Księstwa Poznańskiego; – opisuje ustrój Rzeczypospolitej Krakowskiej; – charakteryzuje rozwój gospodarczy zaboru pruskiego i zaboru austriackiego oraz Królestwa Polskiego; – omawia proces uwłaszczania chłopów w zaborze pruskim i austriackim. okręgi przemysłowe w Królestwie Polskim; – porównuje sytuację gospodarczą ziem polskich pod zaborami. 2. Powstanie listopadowe – działalność opozycyjna i spiskowa (Towarzystwo Filomatów, Towarzystwo Filaretów, Towarzystwo Patriotyczne, Sprzysiężenie Podchorążych) – znaczenie terminów: cenzura, konspiracja, kaliszanie – przyczyny wybuchu powstania – przedstawia przyczyny wybuchu powstania listopadowego, charakter zmagań i następstwa powstania dla Polaków w różnych zaborach ( – wyjaśnia znaczenie terminu noc listopadowa; – zna daty: wybuchu powstania listopadowego (29/30 XI 1830); – identyfikuje postać Piotra Wysockiego; – wymienia przyczyny powstania listopadowego. – wyjaśnia znaczenie terminów: cenzura, kaliszanie, konspiracja, dyktator; – identyfikuje postacie: Aleksandra I, Józefa Chłopickiego, Mikołaja I, Waleriana Łukasińskiego; – wymienia przykłady organizacji spiskowych i ich cele; – zna daty: bitwy pod Olszynką Grochowską (II 1831), wojny polsko- -rosyjskiej (II–X 1831), bitwy pod Ostrołęką (V 1831), bitwy o Warszawę (6–7 IX 1831); – identyfikuje postacie: Ignacego Prądzyńskiego, Emilii Plater; – wskazuje na – zna daty: bitwy pod Stoczkiem (II 1831), bitew pod Wawrem i Dębem Wielkim (III 1831), bitew pod Iganiami i Boremlem (IV 1831); − identyfikuje postacie: Józefa Sowińskiego, Jana Skrzyneckiego, Jana Krukowieckiego, – omawia różnice pomiędzy opozycją legalną i nielegalną w Królestwie Polskim; – ocenia stosunek władz carskich do opozycji legalnej i nielegalnej; – ocenia, czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia. 57 listopadowego – przebieg powstania i charakterystyka władz powstańczych – wojna polsko-rosyjska – wielkie bitwy powstania listopadowego – walki powstańcze poza Królestwem Polskim – przyczyny klęski powstania listopadowego – znaczenie terminów: noc listopadowa, detronizacja, dyktator – postacie historyczne: Piotr Wysocki, Emilia Plater, Józef Sowiński, car Mikołaj I – wymieni miejsca najważniejszych bitew powstania listopadowego; – omawia przyczyny klęski powstania listopadowego. mapie miejsca najważniejszych bitew powstania listopadowego; – wyjaśnia, jakie znaczenie dla powstania listopadowego miała detronizacja cara Mikołaja I; – opisuje przebieg nocy listopadowej – charakteryzuje poczynania władz powstańczych do wybuchy wojny polsko-rosyjskiej; Tomasza Zana; – wyjaśnia, jaką rolę w życiu Królestwa Polskiego pełnił wielki książę Konstanty; – opisuje przebieg wojny polsko-rosyjskiej; – przedstawia okoliczności powstania opozycji legalnej i cele jej działalności; – opisuje okoliczności powstania organizacji spiskowych; – przedstawia przebieg walk powstańczych poza Królestwem Polskim. 3. Polacy po powstaniu listopadowy m – rozmiary i znaczenie Wielkiej Emigracji – stronnictwa polityczne polskiej emigracji i ich programy polityczno-społeczne (Komitet Narodowy Polski, Towarzystwo – charakteryzuje główne nurty oraz postacie Wielkiej Emigracji […] ( – przedstawia przyczyny wybuchu powstania listopadowego, – wyjaśnia znaczenie terminów: rusyfikacja, Wielka Emigracja; – identyfikuje postacie: Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza, Juliusza – wyjaśnia znaczenie terminów: zsyłka, represja, emisariusz; – identyfikuje postacie: Zygmunta Krasińskiego, Joachima Lelewela, Adama Jerzego – wyjaśnia znaczenie terminów: Statut organiczny, kontrybucja; – identyfikuje postacie: Szymona Konarskiego, Piotra – zna daty: powstania Komitetu Narodowego Polskiego (1831), Gromad Ludu Polskiego (1835), wprowadzenia Statutu – zna daty: wprowadzenia rosyjskiego kodeksu karnego w Królestwie Polskim (1847); – opisuje działalność kulturalną Polaków na emigracji; 58 Demokratyczne Polskie, Hôtel Lambert, Gromady Ludu Polskiego) – skutki powstania listopadowego w Królestwie Polskim i na ziemiach zabranych – represje popowstaniowe – zmiany ustrojowe w Królestwie Polskim – początki rusyfikacji – represje w zaborze pruskim – działalność spiskowa po powstaniu listopadowym – znaczenie terminów: Statut organiczny, kontrybucja, Kościół greckokatolicki, rusyfikacja, katorga – postacie historyczne: Szymon Konarski, Piotr Ściegienny charakter zmagań i następstwa powstania dla Polaków w różnych zaborach ( – charakteryzuje […] ruch spiskowy w kraju ( – omawia przyczyny i skutki powstania krakowskiego […] ( Słowackiego; – wymienia przyczyny Wielkiej Emigracji; – wymienia główne kraje, do których emigrowali Polacy po upadku powstania listopadowego; − wymienia główne obozy polityczne powstałe na emigracji; – wskazuje przykłady polityki rusyfikacji w Królestwie Polskim po upadku powstania listopadowego. Czartoryskiego; – wymienia formy działalności Polaków na emigracji; – omawia przykłady polityki władz rosyjskich wobec Królestwa Polskiego. Ściegiennego; – zna daty: powstania Towarzystwa Demokratycznego Polskiego (1832) i Hôtelu Lambert (1833); – charakteryzuje program Towarzystwa Demokratycznego Polskiego; – przedstawia poglądy środowisk konserwatywnych z Hôtel Lambert. organicznego (1832); – identyfikuje postacie: Stanisława Worcella, Wiktora Heltmana; – przedstawia program Komitetu Narodowego Polskiego – omawia poglądy Gromad Ludu Polskiego; – omawia represje popowstaniowe w zaborze pruskim; – ocenia politykę władz zaborczych wobec Polaków po upadku powstania listopadowego. 4. Wiosna Ludów na ziemiach polskich – próba wzniecenia powstania narodowego w 1846 r. w zaborze pruskim, powstanie krakowskie – rabacja galicyjska i jej następstwa – przebieg i skutki Wiosny Ludów w Wielkopolsce – początki działalności – omawia przyczyny i skutki […] Wiosny Ludów na ziemiach polskich ( – wyjaśnia znaczenie terminu uwłaszczenie; – zna datę: wybuchu powstania krakowskiego (21/21 II 1846); – wymienia tereny objęte powstaniem – wyjaśnia znaczenie terminu rabacja galicyjska; – zna datę: powstania wielkopolskiego (IV–V 1848); – identyfikuje postacie: Edwarda Dembowskiego, – zna datę: likwidacji Rzeczpospolitej Krakowskiej (XI 1846), uwłaszczenia chłopów w Galicji (1848); – identyfikuje postać Ludwika Mierosławskiego ; – zna datę bitwy pod Miłosławiem (IV 1848); − identyfikuje postacie: Józefa Lompy, Emanuela Smołki; – przedstawia przyczyny niepowodzenia – ocenia postawę chłopów galicyjskich wobec szlachty i powstania krakowskiego; – ocenia skutki Wiosny Ludów na ziemiach polskich – ocenia decyzję władz austriackich 59 polskich działaczy narodowych na Mazurach i Śląsku – przebieg i skutki Wiosny Ludów w Galicji – znaczenie hasła Za wolność waszą i naszą – udział Polaków w europejskiej Wiośnie Ludów – znaczenie terminu rabacja – postacie historyczne: Jakub Szela, Edward Dembowski, Ludwik Mierosławski, Józef Lompa, Józef Bem krakowskim; – wskazuje na mapie zabory, w których doszło do wystąpień w 1848 r. Jakuba Szeli; – wyjaśnia przyczyny wybuchu Wiosny Ludów na ziemiach polskich pod zaborami; – omawia przebieg i skutki powstania krakowskiego; – omawia przebieg i skutki rabacji galicyjskiej; – opisuje przebieg Wiosny Ludów w Wielkim Księstwie Poznańskim; – omawia przebieg Wiosny Ludów w Galicji; powstania krakowskiego; – przedstawia działalność polskich społeczników na Warmii, Mazurach i Śląsku. o uwłaszczeniu chłopów. 5. Kultura polska pod zaborami – kultura polska i oświata w zaborach pruskim, austriackim i w Rzeczypospolitej Krakowskiej – kultura polska po rozbiorach – idee romantyzmu – osiągnięcia kultury polskiej doby romantyzmu – polski mesjanizm – początki badań historii Polski – znaczenie terminów: racjonalizm, romantyzm, mesjanizm – postacie historyczne: Fryderyk Chopin, Adam – charakteryzuje główne nurty oraz postacie Wielkiej Emigracji […] ( – wyjaśnia znaczenie terminu romantyzm; – identyfikuje postacie: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Fryderyka Chopina; – wymienia poglądy romantyków. – wyjaśnia znaczenie terminu: racjonalizm, mesjanizm; − identyfikuje postacie: Joachima Lelewela, Adama Jerzego Czartoryskiego; – wymienia przykłady dzieł polskich romantyków; – wymienia przykłady szkół działających w Królestwie Polskim. – identyfikuje postać: Joachima Lelewela, Artura Grottgera; – charakteryzuje warunki, w jakich ukształtował się polski romantyzm; – wyjaśnia, na czym polegał konflikt romantyków z klasykami. − identyfikuje postacie: Andrzeja Towiańskiego, Artura Grottgera, Antoniego Malczewskiego; – przedstawia sytuację kultury polskiej po utracie niepodległości. – zna datę: otwarcia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie (1817), otwarcia Uniwersytetu Warszawskiego (1816); – ocenia wpływ romantyzmu na niepodległościowe postawy Polaków 60 Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Andrzej Towiański, Artur Grottger, Joachim Lelewel Rozdział III: Europa i świat po Wiośnie Ludów Jesteś w:Ostatni dzwonek -> Syzyfowe prace Rusyfikacja występowała na ziemiach polskich po upadku powstania listopadowego, a nasiliła się po klęsce 1964 roku. Termin ten oznacza proces celowego narzucania przez państwo rosyjskie jego języka, obyczajów, kultury i wzorców w sztuce, mający na celu wynarodowienie. Aby osiągnąć to zamierzenie, stosowano patriarchat moskiewski, propagowano prawosławie wśród wyznawców innych religii (szczególnie unitów). Początkiem rusyfikacji były represje po powstaniu listopadowym. Wówczas car Mikołaj I zlikwidował Konstytucję Królestwa i ogłosił w 1832 roku Statut Organiczny, znoszący odrębność Kongresówki. Na mocy tego postanowienia: · inkorporowano Królestwo Polskie do Imperium Rosyjskiego, · zlikwidowano sejm i wojsko, · pozostawiono Radę Stanu, Radę Administracyjną i Bank Polski, · ograniczono wolności osobiste. Statut jednak nie wszedł w życie. Zamiast tego wprowadzono w całym Królestwie stan wyjątkowy, czego przejawem może być działalność sądów wojskowych. Namiestnikiem Kongresówki został namiestnik carski, „zdobywca Warszawy” – Iwan Paskiewicz. Wprowadzono kolejne represji wobec powstańców: · aresztowania, · zsyłki w głąb Rosji, · konfiskatę majątków. Skarb polski obciążono budową twierdz Modlin i Dęblin oraz utrzymaniem 100-tysięcznej armii rosyjskiej, do której wcielano polskich żołnierzy i wysyłano poza granice Kongresówki (na przykład na Kaukaz lub stepy kazachskie). Służba w armii trwała wiele lat. Wojsko polskie odrębność odzyskało dopiero w 1856 roku. Do wojska nie szła szlachta, która w ramach „podziękowania” organizowała pobór rekruta na wsi, co miało w rezultacie doprowadzić do antagonizmów między wsią a dworem. Kolejnym przejawem rusyfikacji było wybudowanie w Warszawie Cytadeli z X Pawilonem, w której zamykano politycznych więźniów. Wprowadzono szereg represji gospodarczych, wprowadzając między innymi cła w 1831 roku na towary wwożone do Rosji, co spowodowało przeniesienie części łódzkich tkaczy w rejon Białegostoku. Rosja podporządkowała sobie administrację, Kościół i oświatę, zamykając Uniwersytet Warszawski, Towarzystwo Przyjaciół Nauk (jego zbiory wywieziono do Petersburga) czy podnosząc znacznie opłaty za szkołę. Kolejnym krokiem zaborcy było podzielenie Kongresówki w 1837 roku na wzór nazewnictwa w Imperium Rosyjskim na gubernie, w których wprowadzono rosyjski system monetarny (od 1841 roku) i kodeks karny (od 1847 roku). Wiele represji spotkało Kościół: · utrudniano kontakty biskupów z papieżem, · zamykano klasztory i szkoły kościelne, · w 1839 roku zlikwidowano Kościół unicki (greckokatolicki), siłą łącząc go z prawosławnym, · prawosławie stało się wyznaniem panującym. W myśl rozporządzenia władz rosyjskich, dzieci z rodzin mieszanych, czyli katolicko-prawosławnych, należało wychowywać w duchu tej drugiej religii. Wszystkie wymienione zmiany uległy nasileniu na terenie ziem polskich bezpośrednio włączonych do Rosji. Należy tu wymienić chociażby represje generała gubernatora Michała Murawiewa „Wieszatiela”, zamknięcie Uniwersytetu w Wilnie i Liceum Krzemienieckiego (jako karę za udział jej studentów i uczonych w powstaniu listopadowym), w zamian których założono rosyjski uniwersytet w Kijowie. Zlikwidowano całkowicie polskie teatry, czasopisma, szkoły i stowarzyszenia. Nasilenie i rozbudowa systemu represji nastąpiła po klęsce powstania styczniowego. Po roku 1964 około czterdzieści tysięcy osób aresztowano i zesłano na Syberię, mnóstwo osób wysiedlono i wywłaszczono. Powołano Komitet Urzędujący do Spraw Królestwa Polskiego sprawował naczelną władzę rosyjską w Królestwie Polskim, mając za zadanie zlikwidowanie resztek odrębności Królestwa. Jego decyzjami było między innymi:strona: 1 2 Zobacz inne artykuły:Partner serwisu: kontakt | polityka cookies Księstwa Warszaw-skiego – podział ziem polskich po kongresie wiedeńskim – podstawowe zasady ustrojowe w – wskazuje na mapie podział polityczny ziem polskich po kongresie – wyjaśnia znaczenie terminu uwłaszczenie; – zna datę powstania Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa − wyjaśnia znaczenie terminów: autonomia, Galicja, unia personalna; – wyjaśnia znaczenie terminów: namiestnik, protektorat; − zna daty: nadania wolności osobistej chłopom w zaborze pruskim (1807), zniesienia – ocenia skutki reformy uwłaszczeniowej w zaborze pruskim; – ocenia rozwój Królestwie Polskim, Wielkim Księstwie Poznańskim i Rzeczypospolitej Krakowskiej – sytuacja społeczno-gospodarcza Polaków w zaborach pruskim, austriackim i w Królestwie Polskim – reformy Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego w Królestwie Polskim – reformy uwłaszczeniowe w zaborze pruskim i austriackim – znaczenie terminu: autonomia, protektorat – znaczenie terminu: ziemie zabrane wiedeńskim ( – charakteryzuje okres konstytucyjny Królestwa Polskiego – ustrój, osiągnięcia w gospodarce, kulturze i edukacji ( – omawia położenie Polaków w zaborach pruskim i austriackim, na obszarze ziem zabranych oraz w Rzeczypospolitej Krakowskiej ( Poznańskiego i Wolnego Miasta Krakowa (1815); – wymienia ustalenia kongresu wiedeńskiego w sprawie ziem polskich. – charakteryzuje ustrój Królestwa Polskiego; – wymienia organy władzy określone w konstytucji Królestwa Polskiego; – wymienia reformy Franciszka Ksawerego Druckiego- Lubeckiego; – wymienia ośrodki przemysłowe w Królestwie Polskim; – wskazuje na mapie podział ziem polskich po kongresie wiedeńskim. − identyfikuje postacie: Aleksandra I, Wielkiego księcia Konstantego; – charakteryzuje ustrój Wielkiego Księstwa Poznańskiego; – opisuje ustrój Rzeczypospolitej Krakowskiej; – charakteryzuje rozwój gospodarczy zaboru pruskiego i zaboru austriackiego oraz Królestwa Polskiego; – omawia proces uwłaszczania chłopów w zaborze pruskim i austriackim. pańszczyzny w zaborze austriackim (1848); – wskazuje na mapie najważniejsze okręgi przemysłowe w Królestwie Polskim; – porównuje sytuację gospodarczą ziem polskich pod zaborami. gospodarczy Królestwa Polskiego; − wymienia wady i zalety ustroju Królestwa Polskiego. 2. Powstanie listopadowe – działalność opozycyjna i spiskowa (Towarzystwo Filomatów, Towarzystwo Filaretów, Towarzystwo Patriotyczne, Sprzysiężenie Podchorążych) – znaczenie terminów: cenzura, konspiracja, kaliszanie – przyczyny wybuchu powstania listopadowego – przebieg powstania i charakterystyka władz powstańczych – wojna polsko-rosyjska – wielkie bitwy powstania listopadowego – walki powstańcze poza Królestwem Polskim – przyczyny klęski powstania listopadowego – znaczenie terminów: noc listopadowa, detronizacja, dyktator – postacie historyczne: Piotr Wysocki, Emilia Plater, Józef Sowiński, car Mikołaj I – przedstawia przyczyny wybuchu powstania listopadowego, charakter zmagań i następstwa powstania dla Polaków w różnych zaborach ( – wyjaśnia znaczenie terminu noc listopadowa; – zna daty: wybuchu powstania listopadowego (29/30 XI 1830); – identyfikuje postać Piotra Wysockiego; – wymienia przyczyny powstania listopadowego. – wyjaśnia znaczenie terminów: cenzura, kaliszanie, konspiracja, dyktator; – identyfikuje postacie: Aleksandra I, Józefa Chłopickiego, Mikołaja I, Waleriana Łukasińskiego; – wymienia przykłady organizacji spiskowych i ich cele; – wymieni miejsca najważniejszych bitew powstania listopadowego; – omawia przyczyny klęski powstania listopadowego. – zna daty: bitwy pod Olszynką Grochowską (II 1831), wojny polsko- -rosyjskiej (II–X 1831), bitwy pod Ostrołęką (V 1831), bitwy o Warszawę (6–7 IX 1831); – identyfikuje postacie: Ignacego Prądzyńskiego, Emilii Plater; – wskazuje na mapie miejsca najważniejszych bitew powstania listopadowego; – wyjaśnia, jakie znaczenie dla powstania listopadowego miała detronizacja cara Mikołaja I; – opisuje przebieg nocy listopadowej – charakteryzuje poczynania władz powstańczych do wybuchy wojny polsko-rosyjskiej; – zna daty: bitwy pod Stoczkiem (II 1831), bitew pod Wawrem i Dębem Wielkim (III 1831), bitew pod Iganiami i Boremlem (IV 1831); − identyfikuje postacie: Józefa Sowińskiego, Jana Skrzyneckiego, Jana Krukowieckiego, Tomasza Zana; – wyjaśnia, jaką rolę w życiu Królestwa Polskiego pełnił wielki książę Konstanty; – opisuje przebieg wojny polsko-rosyjskiej; – przedstawia okoliczności powstania opozycji legalnej i cele jej działalności; – opisuje okoliczności powstania organizacji spiskowych; – przedstawia przebieg walk powstańczych poza Królestwem – omawia różnice pomiędzy opozycją legalną i nielegalną w Królestwie Polskim; – ocenia stosunek władz carskich do opozycji legalnej i nielegalnej; – ocenia, czy powstanie listopadowe miało szanse powodzenia. Polskim. 3. Polacy po powstaniu listopado-wym – rozmiary i znaczenie Wielkiej Emigracji – stronnictwa polityczne polskiej emigracji i ich programy polityczno-społeczne (Komitet Narodowy Polski, Towarzystwo Demokratyczne Polskie, Hôtel Lambert, Gromady Ludu Polskiego) – skutki powstania listopadowego w Królestwie Polskim i na ziemiach zabranych – represje popowstaniowe – zmiany ustrojowe w Królestwie Polskim – początki rusyfikacji – represje w zaborze pruskim – charakteryzuje główne nurty oraz postacie Wielkiej Emigracji […] ( – przedstawia przyczyny wybuchu powstania listopadowego, charakter zmagań i następstwa powstania dla Polaków w różnych zaborach ( – charakteryzuje […] ruch spiskowy w kraju ( – omawia przyczyny i skutki powstania krakowskiego […] ( – wyjaśnia znaczenie terminów: rusyfikacja, Wielka Emigracja; – identyfikuje postacie: Fryderyka Chopina, Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego; – wymienia przyczyny Wielkiej Emigracji; – wymienia główne kraje, do których emigrowali Polacy po upadku powstania listopadowego; − wymienia główne obozy polityczne powstałe na emigracji; – wskazuje przykłady polityki rusyfikacji – wyjaśnia znaczenie terminów: zsyłka, represja, emisariusz; – identyfikuje postacie: Zygmunta Krasińskiego, Joachima Lelewela, Adama Jerzego Czartoryskiego; – wymienia formy działalności Polaków na emigracji; – omawia przykłady polityki władz rosyjskich wobec Królestwa Polskiego. – wyjaśnia znaczenie terminów: Statut organiczny, kontrybucja; – identyfikuje postacie: Szymona Konarskiego, Piotra Ściegiennego; – zna daty: powstania Towarzystwa Demokratycznego Polskiego (1832) i Hôtelu Lambert (1833); – charakteryzuje program Towarzystwa Demokratycznego Polskiego; – przedstawia poglądy środowisk konserwatywnych – zna daty: powstania Komitetu Narodowego Polskiego (1831), Gromad Ludu Polskiego (1835), wprowadzenia Statutu organicznego (1832); – identyfikuje postacie: Stanisława Worcella, Wiktora Heltmana; – przedstawia program Komitetu Narodowego Polskiego – omawia poglądy Gromad Ludu Polskiego; – omawia represje – zna daty: wprowadzenia rosyjskiego kodeksu karnego w Królestwie Polskim (1847); – opisuje działalność kulturalną Polaków na emigracji; – ocenia politykę władz zaborczych wobec Polaków po upadku powstania listopadowego. – działalność spiskowa po powstaniu listopadowym – znaczenie terminów: Statut organiczny, kontrybucja, Kościół greckokatolicki, rusyfikacja, katorga – postacie historyczne: Szymon Konarski, Piotr Ściegienny w Królestwie Polskim po upadku powstania listopadowego. z Hôtel Lambert. popowstaniowe w zaborze pruskim; 4. Wiosna Ludów na ziemiach polskich – próba wzniecenia powstania narodowego w 1846 r. w zaborze pruskim, powstanie krakowskie – rabacja galicyjska i jej następstwa – przebieg i skutki Wiosny Ludów w Wielkopolsce – początki działalności polskich działaczy narodowych na Mazurach i Śląsku – przebieg i skutki Wiosny Ludów w Galicji – znaczenie hasła Za wolność waszą i naszą – udział Polaków w europejskiej Wiośnie Ludów – znaczenie terminu rabacja – postacie historyczne: Jakub Szela, Edward – omawia przyczyny i skutki […] Wiosny Ludów na ziemiach polskich ( – wyjaśnia znaczenie terminu uwłaszczenie; – zna datę: wybuchu powstania krakowskiego (21/21 II 1846); – wymienia tereny objęte powstaniem krakowskim; – wskazuje na mapie zabory, w których doszło do wystąpień w 1848 r. – wyjaśnia znaczenie terminu rabacja galicyjska; – zna datę: powstania wielkopolskiego (IV–V 1848); – identyfikuje postacie: Edwarda Dembowskiego, Jakuba Szeli; – wyjaśnia przyczyny wybuchu Wiosny Ludów na ziemiach polskich pod zaborami; – omawia przebieg i skutki powstania krakowskiego; – omawia przebieg i skutki rabacji galicyjskiej; – zna datę: likwidacji Rzeczpospolitej Krakowskiej (XI 1846), uwłaszczenia chłopów w Galicji (1848); – identyfikuje postać Ludwika Mierosławskiego ; – opisuje przebieg Wiosny Ludów w Wielkim Księstwie Poznańskim; – omawia przebieg Wiosny Ludów w Galicji; – zna datę bitwy pod Miłosławiem (IV 1848); − identyfikuje postacie: Józefa Lompy, Emanuela Smołki; – przedstawia przyczyny niepowodzenia powstania krakowskiego; – przedstawia działalność polskich społeczników na Warmii, Mazurach i Śląsku. – ocenia postawę chłopów galicyjskich wobec szlachty i powstania krakowskiego; – ocenia skutki Wiosny Ludów na ziemiach polskich – ocenia decyzję władz austriackich o uwłaszczeniu chłopów. Dembowski, Ludwik Mierosławski, Józef Lompa, Józef Bem 5. Kultura polska pod zaborami – kultura polska i oświata w zaborach pruskim, austriackim i w Rzeczypospolitej Krakowskiej – kultura polska po rozbiorach – idee romantyzmu – osiągnięcia kultury polskiej doby romantyzmu – polski mesjanizm – początki badań historii Polski – znaczenie terminów: racjonalizm, romantyzm, mesjanizm – postacie historyczne: Fryderyk Chopin, Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Andrzej Towiański, Artur Grottger, Joachim Lelewel – charakteryzuje główne nurty oraz postacie Wielkiej Emigracji […] ( – wyjaśnia znaczenie terminu romantyzm; – identyfikuje postacie: Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Fryderyka Chopina; – wymienia poglądy romantyków. – wyjaśnia znaczenie terminu: racjonalizm, mesjanizm; − identyfikuje postacie: Joachima Lelewela, Adama Jerzego Czartoryskiego; – wymienia przykłady dzieł polskich romantyków; – wymienia przykłady szkół działających w Królestwie Polskim. – identyfikuje postać: Joachima Lelewela, Artura Grottgera; – charakteryzuje warunki, w jakich ukształtował się polski romantyzm; – wyjaśnia, na czym polegał konflikt romantyków z klasykami. − identyfikuje postacie: Andrzeja Towiańskiego, Artura Grottgera, Antoniego Malczewskiego; – przedstawia sytuację kultury polskiej po utracie niepodległości. – zna datę: otwarcia Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Lwowie (1817), otwarcia Uniwersytetu Warszawskiego (1816); – ocenia wpływ romantyzmu na niepodległościowe postawy Polaków Rozdział III: Europa i świat po Wiośnie Ludów Mikołaj I, który zasiadł na tronie carów w 1825 r. uważał, że Królestwo Polskie powinno być podległe, uległe i podporządkowane. Polscy patrioci bezpodstawnie liczyli na to, że nowy car zwróci im tzw. Ziemie Zabrane. „Obietnica ta była tylko polityczną komedią” - powiedział. - „Nigdy nie pozwolę, by choć jedna piędź ziemi rosyjskiej odłączoną od niej została”. Tymczasem w Królestwie mówiono za Towarzystwem Patriotycznym o „wskrzeszeniu Polski, jej wolności i niepodległości”. Polegano na „nieskazitelnych patriotach”, którzy nieszczęśliwie dla sprawy polskiej nie okazali się nieskazitelnymi. CZYTAJ TAKŻE: SUPER HISTORIA: Jedna Polska z trzech zaborów Młodzieńczy zapał Powstanie ruszyło 29 listopada 1830 r.. Car dowiedział się o jego wybuchu po tygodniu. Wściekł się. „Poddanie musi być bezwzględne!” - krzyczał. „Uległość lub wojna!” - powiedział rozmawiając na temat powstania z królem pruskim Wilhelmem IV, po czym dodał, że zna tylko dwa typy Polaków: tych, którzy się zbuntowali, i tych, którzy pozostali mu wierni – jednych nienawidzi a drugimi gardzi. „Kto z dwojga powinien zginąć – bo zginąć prawdopodobnie trzeba – Rosja czy Polska? Decyduj sam” – tak zakończył sprzeczkę z Wielkim Księciem Konstantym, mającym do Polaków słabość. Powstanie listopadowe wywołali młodzieńcy mający góra 23 lata. Doświadczeni politycy i żołnierze byli mu przeciwni. Wojskowi ze Szkoły Podchorążych w Warszawie, zgrupowani wokół Piotra Wysockiego tworzyli tzw. Związek Wysockiego. Z 29 na 30 listopada stawili się w oberży koło Łazienek. Pod pomnikiem Sobieskiego miało się zebrać 50 cywilów, przyszło tylko 14. Sygnałem do rozpoczęcia powstania miało być podpalenie browaru na Solcu oraz kręgielni przy Dzikiej. Podpalony browar szybko ugaszono. Cywile pod pomnikiem i podchorążowie na czele z Piotrem Wysockim, nie wiedzieli, czy na Dzikiej też się pali i czy żołnierze z regularnych polskich oddziałów ruszyli na Arsenał. Cywile poszli do cukierni napić się ponczu dla rozgrzewki, po czym dostali karabiny od Wysockiego i podchorążych. „Oddział Nabielaka” miał nimi zabić wielkiego księcia Konstantego. Atak na Belweder Członkowie Sprzysiężenia (Belwederczycy) ruszyli na Belweder - siedzibę wielkiego księcia Konstantego.„Śmierć tyranom!” - krzyczeli, podczas gdy podporucznik Wysocki wchodził do sali wykładowej Szkoły Podchorążych i dobywszy szabli krzyczał: „Polacy, godzina zemsty wybiła!” Do spisku dołączyło wielu podchorążych. 160 z nich ruszyło w miasto, by rozbrajać rosyjską kawalerię. Oddział Nabielaka przeszukiwał Belweder, podczas gdy wielki książę siedział na strychu. Krążyły potem opowieści, że przebrał się za damę dziedzińcu cywile spotkali rosyjskiego generała Gendre’a i przebili go bagnetem. Niektórzy ze spiskowców, myśląc, że właśnie zginął Konstanty, zaczęli się wycofywać. Następnie, pod osłoną mglistej nocy, połączyli się z podchorążymi prącymi na Arsenał. Na Nowym Świecie powstańcy zderzyli się ze wzgardą warszawiaków. Ponieważ nie mieli dowódcy, namawiali do stanięcia na czele powstania gen. Stanisława Potockiego – popularnego Stasia. Ten nazwał ich dziećmi i prosił, żeby rozeszli się do domów. Zmusili więc gen. Trembickiego, przełożonego Szkoły, aby do nich dołączył. Na Koziej spotkali gen. Haukego, ministra wojny Królestwa, oraz pułkownika Meciszewskiego. Kiedy i oni nazwali powstanie dziecinadą, padły strzały i Kozia spłynęła krwią generała i pułkownika. PRZCZYTAJ: SUPER HISTORIA: Jak ujarzmiano Tatry Bo się źle bawicie Powstańcy wtargnęli do Teatru Rozmaitości z okrzykiem: „Panowie! Wy tu w najlepsze się bawicie, kiedy Moskale naszych w pień wycinają!”, na co zerwał się tumult uciekających. Generał Chłopicki odmówił objęcia dowództwa powstania mówiąc, że chce mu się spać. Kiedy i generał Pac, napotkany w kawiarni Honoratka, odesłał powstańców do łóżka, dostał od nich kulę w łeb. Na Senatorskiej „przez pomyłkę” padł trupem gen. Nowicki, z kolei gen. Trembicki zginął, bo nazwał powstańców mordercami. Dobrowolnie nie przyłączył się do powstańców niemal żaden wyższy oficer. Dowódca, który miał obronić przed Rosjanami Arsenał, został przez podwładnych pobity, gdy powiedział „zostańcie w koszarach, chłopcy”. Dowódca saperów Majkowski poparł rebelię dopiero wtedy, gdy porucznik Malczewski do niego strzelił Przez całą tę noc wyżsi oficerowie starali się opanować „całą tę awanturę”. Wyzwiska, pięści lub kule: tyle osiągnęli. Staś Potocki oraz szef sztabu Siemiątkowski zginęli tej nocy z rąk podwładnych. Za to oficerowie rosyjscy zostali komfortowo aresztowani na Zamku Królewskim. Powstańcy ruszyli ku Śródmieściu, Rosjanie na Żoliborz, do koszar Aleksandryjskich, których powstańcom nie udało się zaatakować. Nad ranem o przebiegu powstania ,można było powiedzieć „remis”. „Zgubiliście Polskę, panowie” Gdy książę Lubecki przywiózł carowi Mikołajowi memoriał z żądaniami dyktatora powstania gen. Chłopickiego, car zrobił księciu karczemną awanturę, a pobieżnie przejrzawszy dokument, krzyknął: „Ten też pijany?”. Niepodległość Królestwa Polskiego potrwała do następnej jesieni. Powstanie listopadowe stało się wojną dwóch armii. Jego przywódcy – książę Adam Czartoryski, a potem dyktatorzy: generałowie Chłopicki, Skrzynecki i Krukowiecki – nie mieli jednak złudzeń co do militarnej wygranej. Chłopicki, który ogłosił się dyktatorem, wysłał do cara raport, w którym donosił, że „wzburzenia ustają i ślady nieporządku wszędzie znikają”. Kolejny dyktator, Skrzynecki, liczył, że Mikołaj zdecyduje się na rozmowy. Wkrótce opinia publiczna oskarżyła władze powstania o zdradę. Papież Grzegorz XVI potępił powstanie listopadowe osobną encykliką, zredagowana przez rosyjskiego posła. Po upadku powstania, które trwało 9 miesięcy, narodziła się z Królestwa zachodnia prowincja Imperium. Car wydał kilkanaście dekretów represyjnych, a członków komisji wojennych (sądzących buntowników) zachęcał do srogości. Zlikwidowano Uniwersytet Warszawski, majątki ziemskie konfiskowano. „Jeśli będziecie pielęgnować marzenia o niepodległej Polsce i wszystkie podobne chimery, ściągniecie tylko na siebie wielkie nieszczęścia” - takie przesłanie miał car Mikołaj I Romanow dla polskich patriotów. - „Nie wiem, czy będzie jeszcze kiedy jaka Polska, ale tego jestem pewien, że nie będzie już Polaków”. Stan wojenny, trwający od 1831 r., zniesiono dopiero ćwierć wieku później. CZYTAJ TAKŻE: SUPER HISTORIA. Owocna katorga Piłsudskiego Bohater nocy listopadowej Przywódcą powstańców był por. Piotr Wysocki, kadet w Szkole Podchorążych. Tam zorganizował konspiracyjną organizacje niepodległościową Sprzysiężenie, mającej na celu wywołanie powstania. To Wysocki wieczorem 29 listopada 1830 r. poderwał do powstania podchorążych, słowami „Polacy! Wybiła godzina zemsty. Dziś umrzeć lub zwyciężyć potrzeba! Idźmy, a piersi wasze niech będą Termopilami dla wrogów”. Uczestniczył w wielu bitwach powstania i w wyprawie Korpusu Polskiego na Litwę. Za męstwo w wojnie polsko-rosyjskiej w latach 1830-1831 odznaczony został Orderem Virtuti Militari. Pojmany przez Rosjan Wysocki dostał się do niewoli. Karę śmierci przez powieszenie zamieniono mu na 20 lat ciężkich robót na SyberiiPo powrocie z łagrów zamieszkał w Warce, w domu podarowanym przez rodaków. Tam zmarł w 1875 r. Poeta i rewolucjonista Seweryn Goszczyński był poetą, pisarzem, twórcą wielu patriotycznych dzieł i konspiratorem. Gdy wybuchło powstanie w Grecji w 1921 r., poszedł pieszo na Ukrainę, aby przez Odessę dotrzeć do Grecji. Z braku pieniędzy na dalszą podróż, zatrzymał się na Ukrainie. Pisał i prowadził tajną działalność. Po powrocie do Warszawy wstąpił do sprzysiężenia Piotra Wysockiego, był jednym z uczestników ataku na Belweder. W powstaniu listopadowym walczył w bitwach pod Stoczkiem i Nową Wsią . Po kapitulacji zamieszkał w Galicji, później wyemigrował do Francji. Tam poznał Mickiewicza i Słowackiego, wstąpił do Koła Towiańczyków. Odciął się od dawnej działalności, żył w biedzie. Dzięki pomocy przyjaciół wrócił do kraju, zmarł w 1876 r. Wielkorządca Wielki książę Konstanty, syn cara Pawła I, wnuk Katarzyny II, był pierwszym, który odmówił przyjęcia rosyjskiego tronu. Wolał pozostać faktycznym namiestnikiem w Królestwie kongresowym. Jego drugą żoną była polska szlachcianka Joanna Grudzińska. Działalność Konstantego wzbudzała w Polakach niechęć i nienawiść. Był organizatorem i naczelnym wodzem armii Królestwa Polskiego. Miłośnik wojska i musztry jednocześnie znęcający się nad żołnierzami, rozbudowywał sieć tajnej policji, która tropiła polskie ruchy niepodległościowe. 29 listopada 1830 był głównym celem ataku spiskowców. Uciekł z Belwederu w kobiecym przebraniu. Wybuch powstania listopadowego był dla Konstantego zaskoczeniem. Na czele korpusu rosyjskiego uszedł do Rosji, w 1931 r. zmarł na cholerę.

ziemie polskie po upadku powstania listopadowego